برخی دلایل که باعث میشود گروهی از خانوادهها، زندانی یا اعدام شدن والدین را از کودکان پنهان میکنند:
تا چند ماه بعد از اعدام پدرم، خانوادهام موضوع را از من پنهان کردند.
عکس: فعالیت تفریحی کودکان در کمپی برای کودکان دارای والد زندانی؛ ویرجینیا – آمریکا؛ ۲۰۱۷ میلادی، عکس از: حامد فرمند
شهروندان چه وظیفهای در مقابل کودکان زندانیان به عهده دارند؟ شهروندان به عنوان همسایه افرادی با والد زندانی، دارای فرزندی همبازی کودک فرد زندانی، عضوی از شورای شهر یا دارای امکان مطالبهگری از اعضای این شورا، عضو انجمن اولیا و مربیان یا یکی از والدین مسئول، یک فرد دانشگاهی یا فعال مدنی، چطور میتواند از کودکان زندانیان حمایت کند؟
چه نیازی است که هر فردی، حتی کسانی هم که ممکن است گمان کنند کودکی در اطرافشان نیست که تجربه زندانی شدن والدیناش را داشته باشد، لازم است تا درباره این گروه از کودکان مسئولیت بپذیرد؟
کودکان زندانیان، گروه وسیعی را شامل میشوند: کودکانی که به هر دلیلی که والدشان زندانی شده است، با آثار روانی، جسمی و رفتاری روبرو هستند.
اخیرا جمعی از خانواده زندانیان و فعالان حقوق کودک منشوری را به عنوان متنی پیشنهادی و مبنایی برای تبادلنظر و ترویجگری حقوق کودکان زندانیان در ایران ترجمه و بازنویسی کردهاند. در این برنامه تلاش میکنم بندهای این منشور و اهمیت آن را شرح بدهم.
تصویر، تهیه شده در کمپی در ایالت ویرجینیا، آمریکا برای کودکان دارای والد زندانی، تابستان ۲۰۱۸، عکاس: حامد فرمند
وقتی دستگیری نزدیکان کودکان اتفاق میافتد، و خانوادهها تصمیم به اطلاع رسانی میگیرند، کودکان چطور دیده میشوند و چه جایگاهی دارند؟ آنها چطور تحت تاثیر اطلاعرسانی قرار میگیرند؟
تصویر: کودکی در کمپی در ایالت ویرجینیا، آمریکا، برگزار شده برای کودکان دارای والد زندانی- تابستان ۲۰۱۸؛ عکاس: حامد فرمند
زمانی که بیم زندانی شدن والدین میرود، احضاریه برای اجرای حکم به دست آنها میرسد یا والد در حضور یا غیاب کودک دستگیر میشود، زندانی شدن والدین را چطور برای کودک توضیح دهیم؟ چه نکاتی برای والد یا نگهدارنده کودکی که بیرون از زندان است در مواجهه با کودکان در سنین مختلف میتواند راهگشا باشد؟
تصویر: نمایی از موزه زندان آلکاتراز؛ عکاس: حامد فرمند
کودکان، به خصوص کودکان خردسالی که شاهد دستگیری والدشان هستند در معرض اضطراب و استرس شدید قرار دارند که میتواند تاثیرات بلندمدتی روی سلامت جسم و روان آنها بگذارد. به این منظور محققان و روانشناسان پیشنهاداتی مطرح میکنند که در این برنامه به طور خلاصه به برخی از آنها و نکاتی برای آمادگی در زمان بازداشت والدین اشاره میکنم.
وقتی از آثار زندانی شدن والدین بر روی کودکان صحبت میکنیم، منظورمان برچسب زدن و این که «سرنوشت محتوم» کودکان است، نیست.
منظور از کودکان خردسال، کودکان بین ۲ یا ۳ سال تا ۵ یا ۶ سال است.
کودکان ممکن است به اشکال مختلف، آثار ناشی از زندانی شدن والدین را بروز دهند:
گرفتن نظر متخصص، بازی تراپی، استفاده از هنر، داستانها و کتابها و قهرمانها، استفاده از گفتگو
چیزی که اهمیت دارد این است که اطرافیان کودک نسبت به این ابزارها شناخت داشته باشند و بتوانند امکانات لازم را در اختیار کودک قرار بدهند.
وقتی درباره کودکان با والدین زندانی صحبت میکنیم از عواملی مثل سن کودک و اینکه دختر باشند یا پسر، مادر زندانی باشد یا پدر و اینکه هریک چه تاثیراتی میتواند روی فرزند داشته باشد صحبت میکنیم.
کویپی موسسه ای غیر انتفاعی است. تمام خدمات این موسسه٬ به صورت رایگان ارایه می شود. هر در آمد یا کمک مالی که به کویپی تعلق پیدا کند٬ برای ارایه خدمات و توسعه فعالیت هایش به کار خواهد رفت. کویپی موسسه ای مستقل است و به نهاد یا جریان خاصی وابستگی ندارد و مهم ترین دغدغه ما٬ حقوق بشر و کودک است.