زمان بازی یک عنصر جدایی ناپذیر از مراحل رشد کودک است. بین سنین دو تا چهار سالگی، تصویر کودک از بازی ممکن است به شدت تغییر کند.  در دو سالگی ممکن است کودک وانمود کند دارد بازی می کند و در سه سالگی میل بیشتری به بازی کردن با کودکان دیگر نشان دهد. در این زمان قدرت تخیل او شکل می گیرد و ممکن است بازی ها و قصه هایی از خود بسازد. بازی های او کم کم پیچیده ترمی شوند. با این همه کودکان زیر پنج سال بدلیل نداشتن تمرکز طولانی مدت، ممکن است به یکباره از ادامه ی بازی صرف نظر کنند.

دو نوع بازی وجود دارد: با قاعده و بی قاعده (آزاد). بازی های ساختار یافته یا با قاعده٬ مثل بازی های کلاسی یا ورزش٬ با نظارت بزرگسالان با محدودیت زمانی و مکانی اجرا می شوند. بازی های بی قاعده مسلما برای کودکان مهم تر و بهتر است. آنها در این نوع بازی دست به انتخاب می زنند٬ تصمیم گیری و مکاشفه می کنند. آن ها می توانند قوانین خودشان را وضع کنند، مهارت های خود را توسعه دهند و تفکرات انتقادی خود را تشکیل دهند. همچنین کودک از طریق این بازی ها می تواند در تعامل با کودکان همبازی خود مهارتهای اجتماعی و حل مسئله را یاد بگیرد.

مهارتهایی که کودکان از طریق بازی کسب می کنند بسته به نوع بازی ها متفاوت است: پازلها، کارت های حافظه، بازی های تخته ای و  بازی های ساخت و سازی مثل لِگو  یا بلاک ها باعث رشد مهارت فکر کردن در کودک می شوند. بازی های طراحی لباس باعث توسعه خلاقیت و تخیل کودکان می شوند. اجازه دادن به کودکان برای کشف بافت های مختلف اشیا (مثل زبری٬ نرمی٬ بزرگی و کوچکی و …)‌هم در رشد کودک مفید است. بازی های بیرون از خانه از یک طرف روش خوبی برای تخلیه ی انرژِی کودکان است و از طرف دیگر به توسعه مهارت های حرکتی برای کمک به رشد عضلات کودک منجر می شوند. همچنین خواندن کتاب باعث تشویق کودک و رشد مهارت زبان آموزی و سواد در او می شود. کودک از طریق کتاب می تواند کلمات تازه یاد بگیرد یا کلمات کوچکی مثل سگ یا گربه را شناخته و تشخیص دهد.

تلویزیون هم می تواند ابزار قدرتمندی برای آموزش باشد به این شرط که با احتیاط مورد استفاده قرار گیرد.

رها کردن کودک خردسال با تلویزیون٬ کامپیوتر یا تبلت به خصوص برای والدینی که برنامه کاری فشرده ای در بیرون از خانه دارند٬ روش ساده ای برای سرگرم  کردن کودک محسوب می شود. در چنین شرایطی٬ دادن زمان نامحدود به کودکان برای استفاده از ابزارهای تکنولوژیکی توسط والدین توجیه می شود و کاملا قابل درک است. تلویزیون وکامپیوتر به سادگی قادر به فراهم کردن سرگرمی برای کودکان هستند٬ در حالی که سایر سرگرمی ها انگشت شمار است و کودک تمرکز کافی در آن ها ندارد. با سرگرم شدن کودک پای وسایل الکترونیک٬ پدر و مادر می توانند از اوقات خود لذت  بیشتری ببرند. همچنین تلاش برای محدود کردن  زمان تماشای تلویزیون و امثال آن مبارزه ی قدرت است٬ قدرت سرگرم کنندگی تلویزیون و اقتدار والدین و آن ها مطمئن نیستند که ارزش اش را داشته باشد. در نهایت، درک و شعور استفاده از فناوری در جهان امروز اهمیت زیادی دارد و والدین ممکن است مایل به تشویق فرزندان جوانتر خود برای یادگیری این گونه مهارت ها باشند.

با این حال، توصیه ی کارشناسان، محدود کردن تماشای تلویزیون و استفاده از فن آوری بین یک تا دو ساعت در روز برای کودکان دو تا پنج سال است. تحقیقات نشان می دهد  که کودکانی که بیش از حد در معرض تماشای تلویزیون قرار می گیرند دچار تاخیر در شناخت و مهارت های زبانی خواهند شد. تماشای تلویزیون اعتیاد آور است و تماشای بیش از حد تلویزیون ممکن است توسعه ی مهارتهای اجتماعی و ارتباطی را برای کودک با تاخیر مواجه کند.

اما والدین چگونه باید بر سرگرمی های تکنولوژیک کودکان خود نظارت کنند؟ در ابتدا، این خیلی مهم است که در یک نشست خانوادگی زمان تماشای تلویزیون به صورت یک برنامه مشخص شود بطوری که هر عضو خانواده خودش را بخشی از این برنامه حس کند. داشتن محلی برای نگهداری شارژر و سایر لوازم جانبی وسایل الکترونیکی٬ می تواند برای جلوگیری از استفاده اعضای خانواده در زمانی غیر از دوره تعیین شده مفید باشد.

در کنار زمان نمایش معین شده در طول روز برای استفاده از وسایل الکترونیک، خانواده می تواند فعالیت های اضافی و جدید خانوادگی در جهت ارتباط نزدیک و بیشتر با هم بودن داشته باشند. یافتن تعادل در استفاده از ابزارهای الکترونیکی می تواند ارتباط سالمی بین شما و دستگاههای الکترونیکی نیز ایجاد کند.

تماشای اینگونه ابزارها نه تنها برای فرزندان بلکه برای والدین آنها نیز اعتیاد آور است. والدین می توانند روی  استفاده فرزندانشان و به تعادل رساندن زمان زندگی واقعی با زمان نمایش های دیجیتالی با مجموعه ای از قوانین محدودکننده ملایم کار کرده و راه متعادل کردن استفاده از رسانه را بیابند.

این مقاله ترجمه خلاصه مطلبی است که توسط مریم دهکردی٬ برای سایت کویپی انجام شده و از منابع زیر استفاده شده است:

“Learning Through Play with Preschoolers”. Oct. 13 2013. https://earlyyearsparenting.wordpress.com ; “Limit Screen Time by Jane Nelsen of Positive Discipline”. April. ۲۹ 2014. https://earlyyearsparenting.wordpress.com

منبع عکس اصلی: https://euniceyou.wordpress.com/2014/12/15/technology-family/

منبع عکس داخل متن: http://www.urchinmovement.com/2011/01/13/whos-running-the-show-us-or-technology/